Ίσως τα μάτια να είναι ο καθρέπτης της ψυχής μας, όμως οι επιστήμονες σήμερα ισχυρίζονται ότι μπορεί να είναι και το παράθυρο που βλέπει στον ανθρώπινο νου...
Χάρη στην τεχνολογία των υπερήχων, είναι πιθανός τώρα πια ο εντοπισμός και η παρακολούθηση της ανάπτυξης εγκεφαλικών όγκων, καθώς και η διάγνωση νευρογενετικών εκφυλίσεων όπως η πολλαπλή σκλήρυνση, η νόσος Alzheimer και Parkinson, όλες μέσω των ματιών.
«Ο εγκέφαλος συνδέεται με κάθε μάτι μέσω ενός οπτικού νεύρου έτσι ώστε οποιοσδήποτε εκφυλισμός, που προκαλείται από ασθένειες, μπορεί να προκαλέσει ζημιά στα κύτταρα των νεύρων και μέσα στον αμφιβληστροειδή,» αναφέρει η Helen Danesh-Meyer, χειρουργός και οφθαλμολόγος από το πανεπιστήμιο του Auckland στη Νέα Ζηλανδία.
Όπως είναι γνωστό, η απώλεια όρασης είναι ένα από τα πρώτα συμπτώματα σε πολλούς ανθρώπους που πάσχουν από τέτοιου είδους ασθένειες. Αν και οι ενδείξεις για την ύπαρξη σχέσης ανάμεσα στον εκφυλισμό του οπτικού νεύρου και ασθενειών όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ υπάρχουν από το 1980, χωρίς κατάλληλα όργανα για τη μέτρηση των αλλαγών στον αμφιβληστροειδή, μόνο πρόσφατα μπορέσαμε να αποδείξουμε και να χρησιμοποιήσουμε τη μέθοδο.
Η ακρίβεια των οφθαλμολογικών εργαλείων, έχει αυξηθεί κατά πολύ τα τελευταία χρόνια. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται οι τεχνικές της Τομογραφίας αμφιβληστροειδούς (Heidelberg Retinal Tomography) και μιας συσκευής λέιζερ αποκαλούμενη GDx. Επίσης, πολλοί είναι οι άνθρωποι που πάσχουν από τη νόσο του Αλτσχάιμερ και εμφανίζουν ένα ευδιάκριτο σχήμα οπτικού τους δίσκο.
Μετά από αυτή την ανακάλυψη, οι ερευνητές άρχισαν να χρησιμοποιούν ακόμα πιο ακριβή όργανα για να εντοπίσουν διαφορές στην περιοχή του οπτικού δίσκου κατά την πορεία της ασθένειας. Η εμφάνιση της μεθόδου της Οπτικής Τομογραφία Συνοχής (OCT) δείχνει να είναι πολλά υποσχόμενη.
Η Οπτική Τομογραφία Συνοχής είναι μια νέα απεικονιστική και διαγνωστική μέθοδος του οφθαλμού. Επιτυγχάνει υψηλής ανάλυσης διαστρωματικές εικόνες του αμφιβληστροειδούς, χωρίς να έρθει σε επαφή με το μάτι. Μπορεί να απεικονίσει τις επιμέρους στιβάδες του αμφιβληστροειδούς, καθώς και να αναλύσει ποιοτικά και ποσοτικά την ωχρά κηλίδα και το οπτικό νεύρο.
Έτσι μας επιτρέπει να διαγνώσουμε και να παρακολουθήσουμε μια μεγάλη ποικιλία παθήσεων όπως π.χ. οίδημα ωχράς, οπή ωχράς, ηλικιακή εκφύλιση ωχράς, επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη, χοριοειδική νεοαγγείωση ωχράς, κεντρική ορώδης χοριοειδοαμφιβληστροειδοπάθεια κ.ά.
«Όταν η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται στον οπτικό δίσκο παράγει υψηλής λεπτομέρειας εικόνες δυο ή τριών διαστάσεων της επιφάνειας του ιστού του αμφιβληστροειδούς,» τονίζει η Denise Valenti.
Η παρακολούθηση των αλλαγών στον οπτικό δίσκο μπορεί να βοηθήσει στην εξέταση της προόδου ασθενειών χωρίς να υπάρξει κάποια επέμβαση, ενώ το κόστος είναι πολύ χαμηλό. Σε αντίθεση με την μέθοδο της Μαγνητικής Τομογραφίας (MRI), η οποία είναι ακριβή και απαιτεί από τους ασθενείς να παραμένουν ακίνητοι για ώρες, η μέθοδος OCT εφαρμόζεται όλο και πιο συχνά σε κλινικές και ολοκληρώνεται μέσα σε λίγα λεπτά.
Μια από τις επιλογές είναι η χρήση της μεθόδου για την παρατήρηση των αποτελεσμάτων που μπορεί να έχουν θεραπείες για ορισμένες ασθένειες.
«Τα φάρμακα μπορεί να έχουν πολλές παρενέργειες και αν δεν έχουν τα επιθυμητά οφέλη για τον ασθενή, δεν θα πρέπει να χορηγούνται.»
Η νέα τεχνολογία αποδεικνύει την αξία της και ως εργαλείο παρακολούθησης εγκεφαλικών όγκων, οι οποίοι μπορεί να επηρεάσουν την όραση, πιέζοντας ένα οπτικό νεύρο. Ο απώτερος στόχος, όμως, της μεθόδου είναι η διάγνωση ασθενειών πριν από την εμφάνιση των συμπτωμάτων.
Η δυσκολία με αυτό το επίτευγμα είναι ότι το πάχος των οπτικών ινών του αμφιβληστροειδούς, το οποίο διαφέρει από άτομο σε άτομο.
«Παρόλα αυτά, λόγω του χαμηλού κόστους και της απλότητας της τεχνολογίας, είναι πολύ εύκολο να κάνει κάποιος αυτό τον έλεγχο σε κάθε μάτι ξεχωριστά και σε νεαρή ηλικία, ώστε να έχουν οι γιατροί στη διάθεσή τους το ιστορικό του υγειούς αμφιβληστροειδούς νεύρου,» σχολιάζει η Danesh-Meyer.
Με συχνή παρακολούθηση, κάποιες νευρολογικές καταστάσεις μπορεί να παρατηρηθούν πολύ νωρίς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου