Εθελοντές του διαστήματος

Τι θα ήσασταν διατεθειμένοι να κάνετε για τα χρήματα; Ή για 6,500 δολάρια το μήνα για να είμαστε πιο ακριβείς;

Μήπως θα κάνατε το ακόλουθο: να κλειστείτε μέσα σε ένα μικρό μεταλλικό κοντέινερ για τρεις ολόκληρους μήνες, χωρίς καμία επικοινωνία με τον έξω κόσμο, συνδεδεμένοι με ηλεκτρονικά μόνιτορ σε διάφορα μέρη του σώματός σας και με κατεψυγμένα τρόφιμα για φαγητό και μπάρες δημητριακών για πρωινό, μεσημεριανό και βραδινό;

Για «διασκέδαση» θα έχετε παρέα πέντε ακόμα άτομα, τα οποία θα κάνουν τα πάντα για να σας εμποδίσουν να δραπετεύσετε από το κοντέινερ πριν το πέρας των 3 μηνών.

Εντωμεταξύ, από έναν θάλαμο ελέγχου, έξω από το κοντέινερ, μία ομάδα επιστημόνων θα καταγράφει κάθε σας κίνηση, ψάχνοντας για σημάδια που να δείχνουν ότι δεν αντέχετε άλλο.

Φυσικά, ούτε λόγος για παρηγοριά στο κάπνισμα και το αλκοόλ. Και τα δύο απαγορεύονται ρητά και κατηγορηματικά.

Το πείραμα

Ίσως εκπλαγείτε εάν μάθετε ότι αυτή η καλοπληρωμένη -αλλά ακραία- έκδοση του Big Brother και του Πιο Αδύναμου Κρίκου προσέλκυσε 6,000 εθελοντές από 40 χώρες.

Μες στην επόμενη εβδομάδα, η «διασκέδαση» θα αρχίσει για έξι τυχερά άτομα, που επελέγησαν να συμμετάσχουν στο πείραμα.

Μετά από μία συνέντευξη τύπου και με τα φλας των φωτογράφων να αστράφτουν συνέχεια, οι έξι εθελοντές θα περπατήσουν μέχρι τα κυλινδρικά κοντέινερ, τα οποία είναι ενωμένα μεταξύ τους σε ένα μουντό κτήριο στη Μόσχα, θα ανοίξουν τη βαριά πόρτα και θα εξαφανιστούν στο εσωτερικό τους.

Όλα αυτά θα γίνουν για χάρη ενός πρωτοφανούς πειράματος, που ονομάζεται Άρης 500 (Mars 500) και το οποίο, αν και συζητιέται πολλά χρόνια τώρα, έφτασε επιτέλους ο καιρός να υλοποιηθεί.

Οι έξι εθελοντές από τη Ρωσία, τη Γαλλία και τη Γερμανία πιστεύουν πως θα αποτελέσουν και αυτοί ένα μικρό κομμάτι της ιστορίας, συμβάλλοντας στην επίτευξη του πολυπόθητου στόχου που είναι μία επανδρωμένη αποστολή στον Άρη.

Χρησιμοποιώντας την τρέχουσα γενιά διαστημικών πυραύλων, ένα ταξίδι μετ'Α επιστροφής στον Κόκκινο Πλανήτη θα μπορούσε να διαρκέσει γύρω στα δύο χρόνια (εν συγκρίσει με τις δύο εβδομάδες που διαρκεί στο ταξίδι στη Σελήνη).

Οι οργανισμοί, λοιπόν, του διαστήματος σε όλο τον κόσμο, που συναγωνίζονται να κερδίσουν την κούρσα για τον Άρη, θα πρέπει να είναι σίγουροι για το αν οι αστροναύτες της επόμενης γενιάς θα μπορούν να αντέξουν το ψυχολογικό και φυσικό τραύμα των εξαιρετικά μακροχρόνιων περιόδων του διαστημικού αυτού ταξιδιού.

«Καθόλου διασκεδαστικό»

Το πείραμα Άρης 500 στη Μόσχα θα επικεντρωθεί στις ψυχολογικές δυσκολίες της παρατεταμένης απομόνωσης και της κλειστοφοβίας.

«Είναι πολύ πιθανόν μία πτήση στον Άρη να αποτύχει εάν πρώτα δεν έχουν ερευνηθεί κάποια σοβαρά προβλήματα που μπορεί να δημιουργήσει η απομόνωση,» υποστηρίζει ο Oliver Knickel, στρατιωτικός μηχανικός από τη Γερμανία, και ένας από τους εθελοντές «αστροναύτες» του πειράματος.

«Οι επιπτώσεις της απομόνωσης θα μπορούσαν να σκοτώσουν κυριολεκτικά το πλήρωμα.»

Το αν οι έξι εθελοντές του πειράματος θα φτάσουν στα όριά τους είναι ένα θέμα υπό συζήτηση.

«Σίγουρα δεν θα είναι καθόλου διασκεδαστικό,» δηλώνει ο Sergei Ryazansky, κυβερνήτης του υποτιθέμενου διαστημοπλοίου.

«Κάθε εθελοντής έχει το δικαίωμα να φύγει όποτε θελήσει από το κοντέινερ αλλά αυτό φυσικά θα επηρεάσει ολόκληρο το πείραμα. Επομένως, θα προσπαθήσουμε να τον υποστηρίξουμε και να κάνουμε τη ζωή του καλύτερη. Κάθε μέλος του πληρώματος κατανοεί ότι σκοπεύουμε να φέρουμε εις πέρας το πείραμα.»

Ελάχιστες ανέσεις

Αυτό φυσικά δεν θα είναι εύκολο, αν κρίνουμε από τα όσα μας επέτρεψαν να δούμε από το εσωτερικό του υποτιθέμενου διαστημοπλοίου.

Το λιτό, ξύλινο εσωτερικό του, δεν έχει σχεδόν τίποτα, παρόλο που οι υπεύθυνοι του πειράματος εξήγησαν πως ακόμα δεν έχει εγκατασταθεί ο επιστημονικός εξοπλισμός. Υπάρχουν ελάχιστες ανέσεις, όπως μία μεγάλη επίπεδη τηλεόραση, μια πλαστική τσαγιέρα και ένα άδειο ψυγείο. Σε γενικές γραμμές, όμως, είναι ένας ασφυκτικός, χωρίς αέρα και χωρίς παράθυρα χώρος. Ο χώρος που βρίσκονται τα κρεβάτια είναι εξαιρετικά μικρός και δεν έχει καθόλου ηχομόνωση.

Κάθε ένας από τους εθελοντές επιτρέπεται να φέρει μαζί του μία βαλίτσα με τα προσωπικά του αντικείμενα, συμπεριλαμβανομένων βιβλίων, μουσικής, dvd και παιχνιδιών όπως το σκάκι. Θα εργάζονται σε βάρδιες για πάνω από 10 ώρες, είτε κατά τη διάρκεια της ημέρας είτε κατά τη διάρκεια της νύχτας, κάνοντας επιστημονικά πειράματα και διασφαλίζοντας πως όλα τα συστήματα που βρίσκονται στο «διαστημόπλοιο» λειτουργούν κανονικά.

Κλειστοφοβία

Οι εθελοντές δεν θα έχουν και πολύ ελεύθερο χρόνο.

«Θα πρέπει να προσαρμοστείς στο περιβάλλον, αυτό είναι το βασικότερο,» υποστηρίζει ο εθελοντής αστροναύτης Cyrille Fournier, κυβερνήτης εμπορικού αεροσκάφους από τη Γαλλία.

«Μπορεί να είσαι ψυχολογικά φυσιολογικός αλλά κάποια άτομα μπορεί να είναι κλειστοφοβικά ή να νομίζουν πως κάτι θα συμβεί. Εγώ δεν ανήκω σε αυτή την κατηγορία ανθρώπων και είμαι απόλυτα βέβαιος.»

Εάν όλα πάνε καλά με αυτό το πείραμα, τότε στις αρχές του επόμενου έτους ακόμα μία ομάδα «αστροναυτών» θα κλειστεί στα κοντέινερ για 520 μέρες. Κανένας εθελοντής;

BBC News